โดยที่มาตรา 20 แห่งพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2546 และที่แก้ไขเพิ่มเติม กำหนดให้กระทรวงศึกษาธิการมีผู้ตรวจราชการของกระทรวง เพื่อทำหน้าที่ในการตรวจราชการ ศึกษาวิเคราะห์ วิจัย ติดตาม และประเมินผลระดับนโยบาย เพื่อนิเทศให้คำปรึกษาและแนะนำเพื่อการปรับปรุงพัฒนา จึงจำเป็นต้องมีระเบียบเพื่อกำหนดวิธีการ ขอบเขตหน้าที่และอำนาจในการตรวจราชการ การติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ ให้สอดคล้องกับระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการตรวจราชการ พ.ศ. 2548 ที่กำหนดให้ใช้บังคับกับการตรวจราชการของผู้ตรวจราชการของหน่วยงานของรัฐทุกหน่วยงาน ให้สามารถขับเคลื่อนในรูปแบบที่ทันสมัย ด้วยระบบอิเล็กทรอนิกส์ และบูรณาการร่วมกันอย่างมีประสิทธิภาพ
สาระสำคัญคือ ได้กำหนดหน้าที่และอำนาจของผู้ตรวจราชการและผู้รับการตรวจ การกำหนดวัตถุประสงค์และขอบเขตของการตรวจราชการ ซึ่งปลัดกระทรวงศึกษาธิการเป็นผู้แต่งตั้งผู้ตรวจราชการกระทรวงศึกษาธิการคนหนึ่ง เป็น “หัวหน้าผู้ตรวจราชการกระทรวงศึกษาธิการ” มีหน้าที่ให้คำปรึกษาแนะนำแก่ผู้ตรวจราชการกระทรวงศึกษาธิการ และจะให้มีรองหัวหน้าผู้ตรวจราชการด้วยก็ได้ ซึ่งการตรวจราชการ การรายงานผล การติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และการรายงานผลการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล สามารถดำเนินการทางระบบอิเล็กทรอนิกส์ก็ได้
นอกจากนี้ ให้มี “คณะกรรมการติดตาม ตรวจสอบ และประเมินผลการจัดการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ” โดยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธาน มีหน้าที่และอำนาจ 5 ข้อ ดังนี้
- กำหนดนโยบาย ระบบการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และแผนการตรวจราชการประจำปี แผนการติดตาม ตรวจสอบ และประเมินผลการจัดการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ
- กำกับ ติดตาม ตรวจสอบ และประเมินผลการจัดการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ การปฏิบัติราชการของส่วนราชการสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ และเสนอแนะการบริหารงบประมาณของส่วนราชการสังกัดกระทรวงศึกษาธิการ
- ส่งเสริม สนับสนุน การพัฒนาระบบ และการศึกษา วิเคราะห์ วิจัยเกี่ยวกับการติดตาม ตรวจสอบ และประเมินผลการจัดการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ
- แต่งตั้งคณะอนุกรรมการ หรือคณะทำงาน เพื่อดำเนินการใด ๆ ตามที่คณะกรรมการกำหนด
- ดำเนินการอื่นใดที่เกี่ยวข้องกับการตรวจราชการ การติดตาม ตรวจสอบและประเมินผลการจัดการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ
นอกจากนี้ ได้กำหนดให้มีการติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษา ในทุกระดับ คือ
- การติดตาม ประเมินผลนโยบาย และการนิเทศ ในระดับส่วนราชการ
- การติดตามและประเมินผลนโยบาย ระดับภาค
- การติดตาม ประเมินผลนโยบาย และการนิเทศ ระดับจังหวัด
- การติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล และนิเทศการศึกษา ระดับเขตพื้นที่การศึกษา
ประกาศ ณ วันที่ 8 สิงหาคม พ.ศ. 2568
ลงนามโดย นางนฤมล ภิญโญสินวัฒน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ
อ้างจาก https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/83119.pdf
บัลลังก์ โรหิตเสถียร: สรุป/รายงาน
ณัฐพล สุกไทย : กราฟิก